مراقبت های بعد از سزارین چه اهمیتی دارند؟ این مراقبت ها به چه صورت هستند؟ در حال حاضر خانم های بسیار زیادی زایمان سزارین را انتخاب می کنند؛ اما آشنایی چندانی با مراقبت های آن ندارند. سزارین یک جراحی تهاجمی است و نیاز به مراقبت های خاصی برای بهبود سریع تر و پیشگیری از بروز برخی عوارض دارد. در ادامه این نوشتار به بررسی این مراقبت ها خواهیم پرداخت. تا انتها ما را همراهی کنید.
مراقبت های بعد از سزارین در بیمارستان
مراقبت های بعد از سزارین تنها محدود به مراقبت های منزل نمی شوند؛ بلکه شما بایستی در محیط بیمارستان نیز مراقبت های خاصی را پشت سر بگذارید. مراقبت های پس از عمل در بیمارستان شامل بررسی تعداد تنفس ها، اندازه گیری حجم ادرار، میزان خونریزی واژینال، کنترل هوشیاری مادر، کنترل استفراغ و… می شوند. این مراقبت ها برای تامین سلامت مادر اهمیت بسیار زیادی دارند و نباید به سادگی از کنار آن ها عبور کرد. اگر بخواهیم دقیق تر مراقبت های بعد از سزارین در بیمارستان را مورد بررسی قرار دهیم موارد زیر را می توان شرح داد.
چک کردن علائم حیاتی
یکی از مهم ترین مراقبت های بیمارستانی پس از عمل جراحی سزارین کنترل و چک کردن علائم حیاتی است. علائم حیاتی مادر شامل نبض، تنفس، فشار خون، دمای بدن و رنگ پوست می شوند که نیاز به بررسی کامل دارند.
خونریزی واژینال
خانم هایی که سزارین را تجربه کرده اند می دانند که سزارین با خونریزی واژینال همراه است. این خونریزی در سه روز اول به رنگ قرمز رخ می دهد؛ اما پس از آن تغییر رنگ داده و به رنگ زرد مایل به سفید می رسد. به طور معمول این خونریزی ها 10 روز ادامه می یابند.
مراقبت های غذایی در بیمارستان
مراقبت های غذایی می توانند اثرات قابل توجهی بر بهبود سریع تر شما داشته باشند. به موجب این امر توصیه داریم طی 12 ساعت پس از جراحی از طریق دهان آب و غذایی مصرف نکنید. پس از پایان این مدت می توانید با توجه به دستور پزشک خود مصرف مایعاتی همچون آبمیوه را آغاز کنید. در ادامه اگر توانایی خوردن غذا را داشته باشید می توانید مصرف غذاهایی همچون سوپ رقیق، فرنی، شیر و… را نیز در برنامه غذایی خود قرار دهید.
تا چه زمانی پس از عمل سزارین مادر نباید چیزی بخورد؟
طبق توصیه پزشک، مادر باید حدود ۲۲ تا ۲۴ ساعت ناشتا بماند. در روز اول به دلیل نفخ و تجمع گاز در شکم، بهتر است از مایعات استفاده شود و تا دو روز غذای سبک‌تری مصرف گردد. از آنجا که حرکات روده پس از جراحی کند می‌شود، گاز در روده تجمع می‌یابد. حرکت و راه رفتن به سیستم گوارش کمک می‌کند تا فعالیت خود را از سر بگیرد. اگر مادر دچار ناراحتی شدید، تهوع یا عدم دفع گاز شود، لازم است توسط پزشک معالج بررسی شود.
مصرف دارو پس از زایمان سزارین
آشنایی با نحوه مصرف دارو و مصرف آن ها در موعد مقرر از مهم ترین مراقبت های بعد از سزارین به شمار می رود. عموم خانم ها پس از طی نمودن عمل سازین با مشکلاتی همچون کمبود آهن و درد مواجه می شوند. در چنین شرایطی بایستی براساس دستورالعمل پزشک حتما داروهایی همچون قرص آهن و آنتی بیوتیک مصرف گردد. علاوه بر این برای کاهش درد می توان از کپسول های مسکن و شیاف ها نیز استفاده نمود؛ اما باید در فواصل زمانی مناسبی مصرف شوند.
مراقبت های بعد از سزارین در منزل
علاوه بر مراقبت هایی که بایستی در بیمارستان رعایت شوند نیاز به رعایت یک مجموعه مراقبت ها در منزل نیز دارید. این مراقبت ها می توانند تاثیرات مستقیمی بر شرایط جسمی و روحی شما داشته باشند. مراقبت های بعد از سزارین در منزل شامل موارد زیر می شوند.
انجام فعالیت های بدنی مناسب
یکی از راه حلی بهبود سریع تر شما انجام فعالیت های بدنی مناسب است. به هیچ عنوان فعالیت بدنی سنگینی همچون ورزش نداشته باشید. این فعالیت های ورزشی مواردی همچون ورزش های هوازی، دوچرخه سواری، دویدن و وزنه برداری را شامل می شوند. در مقابل می توانید طی روز دقایقی را به پیاده روی آرام اختصاص دهید. چنین فعالیت هایی شرایط لازم را برای بهبود سریع تر شما فراهم می سازد.
مراقبت های غذایی بعد از سزارین
مراقبت های غذایی را بایستی در منزل نیز رعایت نمود. طی مدت استراحت خود باید مواد غذایی مقوی و سالمی را دریافت کنید تا روند بهبود شما تسریع یابد. استفاده از یک رژیم غذایی سالم و مناسب می تواند به شما در تامین سلامت نوزاد نیز کمک های شایانی نماید. به موجب این رژیم های غذایی می توانید شرایط بهتری را برای بهبود سریع تر بافت ها، افزایش میزان شیر و جبران خونریزی ها تجربه کنید. با توجه به این موضوع توصیه داریم جهت رعایت مراقبت های بعد از سزارین حتما تا سه ماه مصرف مولتی ویتامین ها، قرص آهن، مصرف ویتامین و پروتئین را در برنامه خود بگنجانید.
از بهترین موادغذایی که می توانید در روزهای ابتدایی پس از سزارین مصرف کنید می توان به تخم مرغ عسلی، شیربرنج، فرنی، پوره سیب زمینی و آبمیوه تازه اشاره نمود. برای جلوگیری از یبوست مصرف مایعات فراوان، انجیر خیس شده، آلو خشک و روغن زیتون نیز اثربخشی بالایی دارد. بهتر است مصرف غذاهایی نفاخ همچون پیاز، کلم، ادویه، شکلات و گوجه فرنگی را کنار بگذارید.
مراقبت از برش ها یا زخم ها
یکی دیگر از مراقبت های بعد از سزارین مراقبت از زخم ها و برش هایی است که حین جراحی بر روی شکم ایجاد می شوند. برای مراقبت از این زخم ها و بهبود آن ها توصیه داریم نکات زیر را رعایت کنید.
- زخم را همیشه تمیز و خشک نگه دارید.
- بیمارستان معمولاً پانسمان ضدآب می‌گذارد که می‌توانید با آن حمام کنید.
- بعد از بازگشت به خانه، دوش گرفتن مجاز است.
- هر روز دوش بگیرید.
- نیازی به شستن مستقیم زخم نیست؛ آب و کف شامپو و صابون به طور طبیعی روی زخم عبور می‌کند.
- بعد از حمام، زخم را با باد سشوار از فاصله مناسب خشک کنید.
- اجازه دهید هوا به زخم برسد و زخم را خشک نگه دارید.
- برای تعویض پانسمان زخم طبق دستورالعمل بیمارستان عمل کنید.
- اگر پانسمان در حمام باز شد، معمولاً نیازی به پانسمان مجدد نیست.
- کش شورت را روی زخم قرار ندهید.
- برای نگه داشتن نوار بهداشتی می‌توانید از سرجی‌فیکس به جای شورت استفاده کنید.
- لباس‌های نخی و گشاد بپوشید.
- در حالی که زخم هنوز تازه است از شکم‌بند استفاده نکنید زیرا باعث مرطوب ماندن زخم می‌شود.
- بعد از بهبود اولیه زخم، استفاده از شکم‌بند مناسب است.
- زخم را دستکاری نکنید و از باز و بسته کردن مکرر پانسمان خودداری کنید.
- بدون مشورت پزشک، از کرم، پماد یا لوسیون روی زخم استفاده نکنید.
مراقبت های بعد از سزارین برای استراحت و خوابیدن
عمل سزارین از جمله جراحی تهاجمی و دردناکی است که شرایط بدی را پیش روی مادران قرار می دهد. هنگام خوابیدن و یا استراحت ممکن است درد بسیار زیادی را تحمل کنید و این دردها به دلیل شیردادن به نوزاد، بغل کردن آن ها و بخیه های موجود بر روی شکم بروز می یابند. رعایت مراقبت های بعد از سزارین برای خوابیدن صحیح می تواند تا حد زیادی این دردها را کاهش دهد. برای خوابیدن و استراحت بهتر است حالت هایی همچون خوابیدن به پشت و خوابیدن به پهلو را انتخاب کنید. در این حالت ها کمترین فشار به ناحه شکم وارد می شود؛ به همین جهت اثرات مثبت بسیار زیادی بر کاهش درد دارند.
رعایت دستورالعمل های پزشک
تمام دستورالعمل های پزشک خود را با دقت انجام دهید. سعی کنید برای جراحی خود از پزشکان مجرب و کارآزموده کمک بگیرید. دکتر شهرزاد تهرانی به عنوان یکی از بهترین جراحان کشور می تواند به شما در این راستا اطلاعات مفیدی را انتقال دهد. توصیه داریم در صورت مشاهده علائمی همچون درد مزمن، سرگیجه، ضعف شدید بدنی، باز شدن بخیه ها، خونریزی شدید واژن و یا ایجاد عفونت در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه کنید.
کلام آخر
رعایت مراقبت های بعد از سزارین از مهم ترین راه های بهبود سریع تر شما به شمار می رود. این مراقبت ها به و دسته مراقبت های بیمارستانی و مراقبت های منزل تفسیم می شوند. طی این مراقبت ها نیاز به استفاده از یک رژیم غذایی مقوی و سالم دارید تا تمام نیازهای غذایی شما تامین شوند. علاوه بر این لازم است تمامی دستورالعمل های پزشک خود را رعایت کرده و نسبت به این امر سهل انگاری نکنید.
چه زمانی باید با پزشک یا اورژانس تماس بگیریم؟
بعد از بازگشت به خانه پس از عمل سزارین، در صورت نیاز به مراقبت‌های اضطراری با پزشک خود تماس بگیرید. بهتر است کسی در خانه حضور داشته باشد تا در صورت نیاز به شما کمک کند. در صورت بروز موارد زیر با پزشک خود تماس بگیرید:
- بیهوشی یا از دست دادن هوشیاری
- مشکل شدید در تنفس
- درد ناگهانی در قفسه سینه، تنگی نفس یا سرفه خونی
- تهوع یا استفراغ مایعات
- درد شدید در شکم
- شل شدن بخیه‌ها یا باز شدن برش جراحی
- حساسیت یا سفتی شکم به لمس
- مشکل در دفع ادرار یا مدفوع، به ویژه همراه با درد یا ورم در پایین شکم
- احساس غم، گریه یا ناامیدی برای بیش از چند روز یا افکار نگران‌کننده و خطرناک
- سفتی در سینه‌ها
در مورد ترشحات واژن و خونریزی پس از سزارین نیز توجه به نکات زیر ضروری است:
- خونریزی شدید واژینال یا ادامه داشتن خونریزی به رنگ قرمز روشن چهار روز پس از زایمان
- خروج لخته‌های بزرگتر از حد معمول پریودهای قبلی
- بوی بد ترشحات واژن
در صورت داشتن علائم عفونت محل زخم وهمچنین مشاهده موارد زیر باید به اورژانس مراجعه کنید:
- تب
- خروج چرک از محل برش
- افزایش درد، ورم، احساس گرمی یا قرمزی در محل برش
- خونریزی از محل بخیه‌ها
- ورم غدد لنفاوی در گردن، زیر بغل یا کشاله ران
اگر هر یک از نشانه‌های زیر را مشاهده کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است نشان‌دهنده لخته شدن خون و در نهایت آمبولی ریه باشد:
- درد یک‌طرفه در هر ناحیه از پا؛ ساق پا، پشت زانو، ران یا کشاله ران
- قرمزی، گرما و ورم در پا یا کشاله ران
بهبودی کامل بعد از جراحی سزارین
بهبودی کامل پس از یک سزارین بدون عوارض ممکن است بین چهار تا شش هفته طول بکشد. هر چه بدن شما پیش از عمل جراحی سالم‌تر باشد، فرآیند بهبودی سریع‌تر خواهد بود. در این مدت، بسیاری از بخیه‌ها ترمیم می‌شوند و رحم به اندازه طبیعی خود بازمی‌گردد، به طوری که می‌توانید دوباره رابطه جنسی داشته باشید. ممکن است همچنان در صورت برخورد با محل برش جراحی احساس درد کنید، اما به طور کلی، زخم تا این زمان به طور کامل بهبود یافته و نشان دهنده این است که مراقبت های بعد از سزارین را به خوبی انجام داده اید و شما می‌توانید تمام فعالیت‌های روزانه و عادی خود را از سر بگیرید.
سخن پایانی
زایمان سزارین یکی از روش‌های شایع زایمان در کشورمان است. اگر مایل هستید که زایمان سزارین انجام دهید، ضروری است که در مورد مراقبت های بعد از سزارین به خوبی اطلاع داشته باشید و با رعایت این موارد بتوانید دوران نقاهت کوتاه‌تری را تجربه کنید.
مراقبت های بعد از سزارین شامل نگهداری مناسب از زخم، تغذیه مناسب، استراحت کافی و توجه به فعالیت‌های بدنی است. با رعایت این نکات، می‌توانید بهبودی سریع‌تر و با کیفیت‌تری را تجربه کنید و به زندگی عادی خود بازگردید.
اهمیت مشورت گرفتن از یک دکتر با تجربه و معتبر در این مسیر بسیار حیاتی است. دکتر شروین مهدی‌زاده، متخصص زنان، یکی از بهترین گزینه‌ها برای دریافت مشاوره و راهنمایی‌های لازم در مورد زایمان سزارین و مراقبت‌های پس از آن است. برای کسب اطلاعات بیشتر و تعیین وقت مشاوره، می‌توانید با شماره‌های موجود در سایت تماس بگیرید. این مشورت‌ها به شما کمک می‌کنند تا با اطمینان و آگاهی بیشتری به دوران پس از زایمان بپردازید و سلامت خود و نوزادتان را تضمین کنید.
شماره تماس جهت دریافت نوبت مشاوره با دکتر شروین مهدی زاده : ۰۲۱۶۵۲۶۳۶۵۶ | ۰۲۱۶۵۲۶۳۶۶۵
برای به‌روزترین اخبار، مشاوره‌ها و اطلاعات ارزشمند در زمینه زنان و زایمان، صفحه اینستاگرام خانم دکتر شروین مهدی‌زاده تهرانی را دنبال کنید. با دنبال کردن این صفحه، به جمع افرادی بپیوندید که به دنبال بهبود کیفیت زندگی و سلامتی خود و عزیزانشان هستند.